Informacja
dotycząca nowej Taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków na okres kolejnych 3 lat
Podstawa prawna
Podstawę prawną wprowadzenia nowych cen i stawek opłat oraz prowadzenia rozliczeń w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków stanowią przepisy ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, zwanej dalej: Ustawą (tj. Dz.U. z 2024 r., poz. 757), a także przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryfy oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz.U. z 2022 r., poz. 1074) oraz nowelizacji ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (tj. Dz.U. z 2023 r., poz. 1478).
Procedura zatwierdzania nowych taryf
Dotychczasowe 3-letnie taryfy na terenie gminy Zawadzkie obowiązywały od dnia 20 maja 2021 roku. Były one konstruowane i kalkulowane w zupełnie innych warunkach cenowych i sytuacji gospodarczej w kraju, na którą wpłynęły wydarzenia związane z wybuchem epidemii COVID-19 oraz wojny na Ukrainie. Skutkiem tych zdarzeń, niezawinionych przez przedsiębiorstwa, były w szczególności wysoki poziom inflacji, ponadnormatywny wzrost cen i usług, w tym paliw płynnych i energii elektrycznej. Uwzględnione w tych taryfach przychody nie pokrywały galopujących kosztów.
W dniu 20 lutego 2024 r. Zakład Gospodarki Komunalnej „ZAW-KOM” Sp. z o.o. z siedzibą w Zawadzkiem na podstawie art. 24b ust. 1 Ustawy złożył do Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie wniosek o zatwierdzenie nowej taryfy dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie gminy Zawadzkie na okres 3 lat. Organ regulacyjny szczegółowo analizował wniosek pod kątem warunków ekonomicznych wykonywania przez przedsiębiorstwo działalności (zasadności ponoszonych kosztów i poprawności ich kalkulacji) oraz weryfikował wskazane koszty związane ze świadczeniem usług z uwzględnieniem celowości ich ponoszenia dla zapewnienia ochrony interesów odbiorców usług przed nieuzasadnionym wzrostem cen i stawek opłat.
Ujęte we wniosku niezbędne przychody mają gwarantować ciągłość świadczenia usług oraz pokrywać koszty działalności operacyjnej w kolejnych trzech latach.
W związku z tym, iż wynik oceny, weryfikacji oraz analizy przedstawionego projektu taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków został oceniony pozytywnie – organ regulacyjny zatwierdził przedmiotowe taryfy.
Czynniki kosztotwórcze wpływające na wysokość cen i stawek opłat w nowej taryfie
Wzrost czynników kosztotwórczych związany jest z sytuacją makroekonomiczną w kraju. Spółka „ZAW-KOM” już przed wprowadzeniem nowej taryfy ponosiła koszty większe niż wpływy, odnotowując w ciągu 2 ostatnich lat stratę dla przedmiotowych działalności. Utrzymywanie takiego stanu doprowadziłoby do sytuacji, w której Właściciel Spółki tj. Gmina Zawadzkie, byłby zmuszony do dokonywania dopłat w tym zakresie.
Zmiana taryf wynika ze wzrostu kosztów niezależnych od Spółki, które mają bezpośredni wpływ na wysokość cen i stawek opłat tj.: koszty amortyzacji, wynagrodzeń, materiałów, energii elektrycznej, paliw, podatku od nieruchomości, odsetek od kredytów, materiałów budowlanych i eksploatacyjnych oraz usług obcych. Mają one decydujący wpływ na koszty utrzymania i eksploatacji infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej.
Poniżej przedstawiono zmiany najbardziej znaczących czynników kosztotwórczych:
- Zakup energii elektrycznej
Od kilku lat obserwujemy duże wahania cen energii elektrycznej na rynku krajowym. Ostatnie 2 lata to gwałtowny wzrost cen, co odzwierciedlają dane zestawione w tabeli poniżej. Spółka „ZAW-KOM” jest członkiem grupy zakupowej Związku Gmin Śląska Opolskiego, w ramach której organizowane są przetargi na zakup energii elektrycznej.
Rok |
Cena za kWh [netto] |
Roczny koszt energii [zł netto] |
Uwagi |
2021 |
0,28 zł |
287,7 tys. zł |
cena uwzględniona w poprzedniej taryfie, obowiązująca przez okres 3 lat |
2022 |
0,41 zł |
342,6 tys. zł |
wzrost o 146,4% w porównaniu do roku 2021– ponoszenie straty przez Spółkę |
2023 |
0,79 zł |
561,9 tys. zł |
wzrost o 282,1% w porównaniu do roku 2021– ponoszenie straty przez Spółkę |
2024 |
0,89 zł |
planowane koszty:
760,6 tys. zł |
wzrost o 317,9% w porównaniu do roku 2021– ponoszenie straty przez Spółkę od 12 czerwca 2024 r. uwzględnienie ceny energii elektrycznej w nowej taryfie |
Spółka w miarę możliwości wprowadza działania zmniejszające zużycie energii elektrycznej, jednakże koszt jej zakupu stale rośnie. Jest to niezależne od Przedsiębiorstwa i wynika ze zmian cen na rynku energii, nowych regulacji prawnych i kolejnych nakładanych opłat (opłata mocowa i OZE, opłata za przekroczenie mocy biernej).
Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej wymaga od Spółki przeprowadzenia kosztownych zadań modernizacyjnych, w tym przede wszystkim modernizacji miejskiej Oczyszczalni ścieków w Zawadzkiem jako obiektu wysoko energochłonnego.
- Koszty wynagrodzeń i narzutów na wynagrodzenia
Spółka „ZAW-KOM” ma obowiązek stosowania wynagrodzeń za pracę zgodnych z przepisami prawa, w tym rozporządzeniem w sprawie minimalnego wynagrodzenia, które w 2024 roku wynosi 4242 zł (od 1 stycznia do 30 czerwca) oraz 4300 zł (od 1 lipca). W porównaniu do 2021 roku (2800 zł) jest to wzrost o ponad 150%.
Zapewnienie wysokiej jakości usług wymaga zatrzymania, motywacji i dalszego rozwoju fachowej kadry. Stale rosnąca wysokość najniższego wynagrodzenia wymusza korekty wynagrodzeń w Spółce, które są związane również z rosnącą inflacją i spadkiem siły nabywczej złotówki.
- Opłaty i podatki
Zakład Gospodarki Komunalnej „ZAW-KOM” Sp. z o.o. w Zawadzkiem co roku z tytułu podatku od nieruchomości, opłat za umieszczenie urządzeń wod-kan w pasach drogowych, opłat za zajęcie pasa drogowego i innych opłat środowiskowych odprowadza kwotę ok. 586 tys. zł do organów podatkowych, którymi są: Gmina Zawadzkie, Starostwo Powiatowe w Strzelcach Opolskich, PGW Wody Polskie, Zarząd Dróg Wojewódzkich w Opolu. Kwoty te są niezależne od Spółki. Wzrost w stosunku do 2021 roku wynosi 47,34%. Koszty te sukcesywnie rosną.
- Amortyzacja
Nakłady inwestycyjne na rozwój i rozbudowę sieci wodno-kanalizacyjnych, które Spółka jest zobowiązana ponosić, wynikają z zatwierdzonego przez Radę Miejską w Zawadzkiem Wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych na lata 2022-2026 w gminie Zawadzkie.
Wśród istotnych zadań aktualnie realizowanych przez Spółkę należy wymienić: budowę sieci wodno-kanalizacyjnej w ul. Szymanowskiego w Zawadzkiem, modernizację systemu sterowania i zabezpieczania studni wodociągowych w Zawadzkiem, modernizację sieci wod-kan związaną z rozbudową drogi wojewódzkiej DW 901 w gminie Zawadzkie, sukcesywną wymianę hydrantów i wiele innych.
- Wzrost cen materiałów eksploatacyjnych, paliw i usług obcych
Przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne są obligowane przepisami prawa (ustawy, rozporządzenia) do spełniania szeregu obowiązków, w tym prowadzenia regularnych badań przez wyspecjalizowane jednostki (laboratoria akredytowane) oraz prac konserwacyjno-modernizacyjnych posiadanych urządzeń w celu wykonywania podstawowego zadania jakim jest stałe, nieprzerwane dostarczanie wody do Odbiorców i odprowadzanie ścieków. Powyższe stanowią tzw. usługi obce, gdyż są zlecane do wykonania firmom zewnętrznym. Zmieniające się przepisy wprowadzają coraz bardziej wyśrubowane normy i zalecenia, a co za tym idzie zwiększają znacząco koszty tych usług.
Ten zbiór czynników kosztotwórczych można podzielić na dwie grupy:
a) związane z bieżącym utrzymaniem urządzeń i sieci wodno-kanalizacyjnych tj.:
- zakup materiałów eksploatacyjnych do wykonywania bieżących napraw oraz prowadzenia inwestycji (rury, nawiertki, zasuwy, studnie, hydranty itp.),
- zakup paliwa (do samochodów, koparek, agregatów i innych urządzeń),
- zakup i wymiana wodomierzy (Spółka zobowiązana jest utrzymać 5-letni okres legalizacji wodomierzy);
b) zlecanie usług obcych – wynikających z przepisów prawa, w tym przede wszystkim:
- monitoring sieci wod-kan,
- bieżące badania wody,
- okresowe czyszczenie przepompowni ścieków,
- przewierty sterowane i inne usługi dodatkowe wykonywane przez firmy zewnętrzne podczas prowadzenia zadań inwestycyjnych.
- Spłata rat pożyczek
Spółka była zobowiązana w nowej taryfie zabezpieczyć wartość ok 900 tys. zł rocznie na spłatę zaciągniętych w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu pożyczek inwestycyjnych na zrealizowaną budowę sieci kanalizacji sanitarnej w Kielczy oraz w ulicach 1 Maja i Mickiewicza w Zawadzkiem. Wartość zadłużenia Spółki z tego tytułu na dzień zatwierdzenia taryfy wynosi 4,3 mln zł.
Skutek wprowadzenia taryf
Nowa taryfa dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków dzieli Odbiorców odpowiednio na 11 i 7 grup taryfowych. Różnice pomiędzy grupami związane są z formą odczytu wodomierza (wodomierz główny, ryczałt, wodomierz główny oraz woda bezpowrotnie zużyta) i formą dostarczania faktury (papierowa, elektroniczna). Wydzielenie grup taryfowych narzuca ustawodawca w obowiązujących przepisach.
Szczegóły znajdują się w treści taryfy, dostępnej pod linkiem:
https://zaw-kom.pl/index.php/wodociagi-i-kanalizacja/taryfa/
Podsumowanie
Procedowanie nowych taryf to proces czasochłonny. Wymagał dużego zaangażowania pracowników Spółki. Przygotowane materiały oraz dokumenty, składane przez Spółkę wyjaśnienia, a także transparentność wszelkich działań zostały ocenione przez Regulatora w sposób pozytywny.
Uwarunkowania ekonomiczne, które wystąpiły w poprzednich trzech latach obowiązywania taryfy, zobligowały Spółkę do podjęcia działań zmierzających do ustalenia nowych stawek opłat. Jak wynika z otrzymanej decyzji, organ regulacyjny dokonał dogłębnej analizy warunków ekonomicznych działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę „ZAW-KOM”.
Zgodnie z § 6 ust. 1 nowa taryfa uwzględnia w szczególności koszty eksploatacji i utrzymania ponoszone w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków oraz wynikające z inwestycji modernizacyjno-rozwojowych, ochrony środowiska i korzystania z usług wodnych, ustalonych na podstawie wieloletniego planu inwestycyjnego. Zmiana taryf pozwoli na utrzymanie na dotychczasowym wysokim poziomie jakości świadczenia usług przez Zakład Gospodarki Komunalnej „ZAW-KOM” Sp. z o.o. w Zawadzkiem, kontynuację działań modernizacyjno-inwestycyjnych przy zachowaniu możliwie najmniejszego obciążenia kosztami klientów Spółki.